نورپردازی کمد، تأثیر خوبی بر کارایی آن دارد و به فرد، سهولت استفاده را عرضه می‌نماید. علاوه بر این، زیبایی کمد را دوچندان می‌نماید. در مقاله نورپردازی کمد ها -روش خطی، روش‌های گوناگون نورپردازی کمد با محوریت منابع نوری خطی و جاگذاری منابع نوری، توضیح داده شد. بخش دیگری که لازم به توضیح است، نحوه روشن شدن لامپ‌های داخل کمدی است. در این مقاله به سنسورهای مورداستفاده در کمدها پرداخته می‌شود.
وظیفه سنسور در کمدها، تشخیص باز و بسته بودن درب کمد و خاموش و روشن کردن لامپ موجود در کمد به‌واسطه وضعیت درب آن است. در اکثر موارد، سنسورهای استفاده‌شده در نورپردازی کمد ها، سنسورهای مادون‌قرمز هستند. این سنسورها، به دو دسته کلی سنسورهای چشمی حرکتی (مادون‌قرمز پسیو یا پی آی آر) و سنسورهای چشمی (مادون‌قرمز اکتیو) تقسیم می‌گردند. البته خاطرنشان می‌گردد که سنسورهای چشمی خود به دو دسته برد کوتاه و برد بلند تقسیم می‌گردند. در ادامه به معرفی هر سنسور پرداخته می‌شود.
سنسورهای چشمی حرکتی (پی آی آر)
این نوع سنسورها، عموماً دارای لنزی کروی می‌باشند. در زیر این لنز، دوچشمی در کنار هم قرار دارد. نمونه‌های رایج‌تر سنسورهای چشمی حرکتی را می‌توان در راه‌پله‌ها مشاهده کرد. نمونه‌های کوچک‌تر آن، به نام‌های مینی پی آی آر یا سنسور بند انگشتی در بازار مصطلح است. از این گونه، جهت استفاده در نورپردازی فضاهای کوچک‌تر مانند نورپردازی کمد های دیواری، اتاقک‌های پرو و اتاقک‌های آسانسور استفاده می‌گردد.
سنسورهای چشمی حرکتی، به طیفی از اشعه مادون‌قرمز حساس است که از بدن جانداران ساتع می‌گردد. چنانچه حرکت جانداری در برابر سنسور چشمی اتفاق افتد، این سنسور فرمان روشن شدن لامپ‌ها را صادر می‌نماید. این سنسورها، معمولاً بعد از مدت‌زمانی که جاندار در برابرش حرکت نکرد یا وجود نداشت خاموش می‌گردد. به عبارت دیگر، خاموش شدن سنسور، در دو حالت اتفاق می‌افتد. در حالت اول سنسور، بعد از زمان تأخیر تنظیم‌شده بعد از بسته شدن درب کمد، روشنایی داخل کمد را خاموش می‌نماید. در حالت دوم سنسور، بعد از زمان تأخیر تنظیم‌شده، به‌واسطه اینکه هیچ جانداری در مقابل سنسور وجود ندارد یا هیچ جانداری در مقابل آن حرکت نمی‌نماید و درب کمد هم باز است، فرمان خاموش شدن روشنایی داخل کمد را صادر می‌نماید. این سنسورها، معمولاً دارای چند تنظیم زیر می‌باشند:
- تنظیم خاموش بودن در روز
- تنظیم حساسیت زیاد یا حساسیت کم
- تنظیم میزان تأخیر صدور فرمان خاموش بعد از آخرین رؤیت حرکت جاندار
این موارد، باعث تنوع گسترده‌ای در کاربری این سنسورها در نورپردازی کمدها می‌گردد. نکته خوب دیگری که این سنسورها دارا هستند، فاصله تشخیص یک الی دو متری جاندار از سنسور است.
معایب سنسورهای چشمی حرکتی
این سنسور، دارای معایبی هم هست که می‌تواند باعث ایجاد نارضایتی در کاربری آن گردد و کل مقوله نورپردازی کمد را زیر سئوال ببرد. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زاویه نصب یا همان وضعیت زاویه‌ای کلاهک کروی، در تشخیص حرکت جاندار، مؤثر است. می‌بایست دو چشمی زیر کلاهک کروی، در راستای عرض کمد قرار گیرند، نه عمق کمد.
- به‌واسطه تشخیص حرارت بدن جاندار و اختلاف دمایی آن با محیط، چنانچه دمای محیط بالاتر باشد، قدرت تشخیص سنسور چشمی حرکتی کاهش می‌یابد.
- گردش هوا، رطوبت و بخار، می‌تواند در عملکرد سنسور چشمی حرکتی ایجاد اختلال نماید.
- سنسور چشمی حرکتی را می‌بایست از درز درهای کمد دور کرد. در پاره‌ای موارد، مشاهده شده است که این سنسور از طریق درز درب کمد، حرکت جاندار را حتی با بسته بودن درب، رؤیت می‌نماید. این مسئله، خود باعث ایجاد نارضایتی در بین کاربران است.
- قطع و وصل اکثر سنسورهای چشمی حرکتی به‌صورت رله‌ای هست که خود صدای قطع و وصل رله آزاردهنده است.
سنسورهای چشمی(برد کوتاه)
سنسورهای چشمی، در ظاهر دارای دو چشمی در کنار هم هستند. یکی از آن‌ها که معمولاً شفاف است، وظیفه ارسال نور مادون‌قرمز را دارد و چشمی دیگر که سیاه‌رنگ است وظیفه دریافت بازتاب نور ارسالی از سنسور شفاف را دارد. چنانچه جسمی، در برابر این دو چشمی قرار گیرد، نور ارسالی از چشمی شفاف به چشمی سیاه بازتاب می‌نماید. سنسور، به این صورت،متوجه بسته بودن درب کمد می‌شود و کنترل نورپردازی کمد را انجام می دهد. عملاً این نوع سنسورها، در کمد را تشخیص می‌دهند و قدرت تشخیص آن‌ها، ماکزیمم ۱۰ سانتی‌متر هست. نکته دیگر در استفاده از این نوع سنسورها، رنگ درب کمد هست. هر چه رنگ درب کمد روشن‌تر باشد، قدرت تشخیص این سنسورها بهتر هست.
عیب این سنسور آن است که تنها قدرت تشخیص یک درب کمد را دارا هست. چنانچه از یک کمد دو درب استفاده نمایید، می‌بایست برای هر درب آن، یک سنسور قرار داد.
نصب این سنسورها به دو صورت روکار و توکار میسر است.
سنسورهای چشمی (برد بلند)
سنسورهای چشمی برد بلند مانند سنسورهای چشمی قسمت قبلی هستند. این سنسور، با مدل قبلی خود به‌واسطه فنّاوری متمایز، یک تفاوت دارد. این سنسور، توانایی تشخیص درب کمد از فاصله بیشتری در حدود ۴۰ سانتی‌متر را دارد. به‌واسطه این اتفاق، این سنسور توانایی تشخیص دو درب کنار هم که بر روی یک یونیت سوار شده‌اند را داراست.
بازتاب: سنسور درب کابینتی دفنی - داناسنس